Wat is een antivirus?

Antivirus: wat is dat precies?

Een antivirus is software of een programma op je smartphone, laptop, desktop of tablet waarmee je je device beschermt tegen virussen en malware. Wanneer je zo’n programma koopt en installeert op je toestel worden virussen herkend, gestopt en direct verwijderd. Dat doet het programma met behulp van een zogeheten ‘black list’.

Op die black list staan talloze virussen die bekend zijn bij het antivirusprogramma. Komt het programma een virus tegen dat op die lijst staat dan gaan de interne alarmbellen af en wordt het virus gestopt en verwijderd. Daar heb je vervolgens geen ‘last’ meer van. Door een antivirusprogramma te gebruiken, houd je je device dus veilig en schoon.

Wat is er zo gevaarlijk aan een virus?

Nu vraag je je misschien af waarom je zo’n virus absoluut niet op je computer, smartphone of andere device wilt hebben. Simpel: een virus is een stukje code of programmaatje dat speciaal is ontworpen om je toestel te beschadigen. Zo kan een virus bronnen kapot maken, evenals gegevens vernietigen en andere belangrijke bestanden aantasten. Uiteindelijk kan het zelfs het hele device kapot maken.

Het extra vervelende aan virussen in vergelijking met andere malware is dat virussen zichzelf kunnen bedienen (repliceren); ze hebben geen toestemming van de eigenaar van bijvoorbeeld een computer nodig om te verspreiden. Daardoor zijn virussen erg besmettelijk en heb je er zo eentje te pakken als je geen antivirus op het device hebt.

Verschil tussen een firewall en antivirus

De kans is groot dat je naast een antivirus wel eens hebt gehoord van een firewall. Veel mensen denken dat het hierbij over exact dezelfde begrippen gaat, maar dat is niet helemaal waar. Daarom is het aan te raden om naast een goed antivirusprogramma een goede firewall aan te schaffen en te installeren. Het grote verschil tussen beide soorten programma’s is dat een firewall als het ware een muur is tussen jouw device en een virus.

Zo’n firewall zorgt ervoor dat alles wat niet bekend is en als onveilig wordt geacht niet op je computer of tablet komt. Een antivirusprogramma scant de bestaande programma’s op je computer (of andere device) op malware en virussen. Daarbij stopt de software de virussen die hij herkent.

Een antivirus detecteert verdacht gedrag bij bestanden die al op je device staan en verwijdert die. Bijvoorbeeld als je een bestand hebt gedownload dat schadelijk kan zijn voor je computer. Het bestand wordt gecontroleerd en verwijderd.

Een firewall voorkomt dat onveilige bestanden en software op je computer komen. Als je iets wilt downloaden van een onbekende en/of gevaarlijke bron, blokkeert je firewall dit om schade aan je computer te voorkomen.

Is een gratis antivirus betrouwbaar?

Er bestaan diverse softwareprogramma’s die claimen dat ze je pc, laptop of smartphone gratis beschermen tegen virussen en andere kwaadaardige bestanden, terwijl je voor een andere antivirus enkele tientjes of meer moet betalen. Werkt zo’n gratis antivirus net zo goed?

Werk je op een Windows pc? Dan beschermt Windows Defender je automatisch én gratis tegen virussen. Daarmee wordt verreweg het grootste deel van digitale bedreigingen al geblokkeerd.

Wie meer beveiliging wil, moet er rekening mee houden dat sommige gratis programma’s voorzien zijn van bloatware. Dat zijn extra programma’s die automatisch mee worden geïnstalleerd. Dat is geen schadelijke software, maar zijn doorgaans programma’s van ontwikkelaars die er geld voor over hebben dat hun software (denk bijvoorbeeld aan een webbrowser, PDF-lezer of schijfopruimer) op meer computers werkt. Door die extra installaties ontvangt de antivirus-maker alsnog geld, zodat zij hun programma gratis kunnen houden. Onder meer McAfee werkt op deze manier.

Verder zijn er ook programma’s die een gratis basisversie bieden, maar je vervolgens proberen te upsellen naar een uitgebreidere, betaalde variant. De basisversie biedt functionaliteiten die voor veel gebruikers al voldoende zijn, maar je moet dan wel regelmatig ‘aanbiedingen’ van de premium- of pro-variant wegklikken.

In principe werken de meeste gratis antivirus-programma’s net zo goed, maar bedenk wel dat software-ontwikkelaars hun werk niet gratis doen. Zij zullen linksom of rechtsom geld proberen te verdienen met hun programma.